Onze reactie als ouder bepaald de sfeer in huis, maar ook de relatie die we hebben met onze kinderen. Hoe ga je om met heftige emoties zoals boosheid?
Situatie 1
Je kinderen komen thuis van school en je weet direct dat het raak is. Gefronste wenkbrauwen, stampende voeten en harde stemmen. Ze maken ruzie om de kleinste dingen en het lijkt maar niet op te houden. Je voelt de irritatie in jezelf al opkomen en je weet zeker dat als dit nog 1 minuut langer doorgaat je zeker je geduld zal verliezen.
Situatie 2
Het is tijd om naar bed te gaan. Nadat je dit hebt aangekondigd, barst opeens de bom in je huis. Hoe meer je probeert om de situatie onder controle te krijgen, hoe erger het wordt. Je kind is boos en wilt absoluut niet naar bed. Jij wilt alleen maar een beetje rust.
Is dit herkenbaar?
Wat is boosheid en waar komt het vandaan?
Als ouders komen we vaak situaties tegen waarin onze kinderen onder de invloed zijn van heftige emoties.
Het is moeilijk te zeggen waar deze emoties precies vandaan komen. Er bestaat geen één definitie van het woord emotie. Wetenschappers bekijken het op veel verschillende manieren.
Wat ik zelf wel heel typerend vind voor emoties en vooral boosheid, is dat het vaak plotseling komt. Het is een onbewuste (maar soms ook bewuste) reactie op een gebeurtenis die effect heeft op je lichaam en je gedachten.
Maar je lichaam en gedachten hebben ook invloed op je emoties. Zo raak je sneller boos wanneer je honger hebt. Of je kan door bepaalde patronen in je gedachten meer boosheid ervaren, bijvoorbeeld als je denkt dat iets niet eerlijk is.
Hoe kleiner je bent, hoe moeilijker het is om deze emoties te controleren. (Kleine) kinderen gaan vaak helemaal op in de emotie en kunnen hier zelf moeilijk vat op krijgen. Daarvoor hebben ze lieve ouders gekregen 😉
Ruimte geven aan boosheid
Als kinderen van ons mogen leren hoe ze met emoties om kunnen gaan, is het belangrijk dat we ruimte kunnen geven aan die boosheid.
Maar wacht eens even: Moet ik dan maar accepteren dat mijn kind boos is en met deuren slaat en anderen pijn doet?
Ja en nee.
Boosheid mag er zijn. Wat je met die boosheid doet, daar moeten we als ouders onze kinderen in sturen. We kunnen ze de vaardigheden leren om de emoties te verwerken.
Ik leerde samen met Marnix een techniek om beter om te gaan met die boosheid.
- Erkenning
Je kan bijvoorbeeld zeggen: ‘ Zo hey, ik zie dat het je heel erg boos bent. Je bent zo boos, dat je wel een gat in de deur kan schoppen, volgens mij.” - Troost
Hierbij geef je jouw kind steun en laat je weten dat het oké is. “Het is nog moeilijk voor je hé, als het anders loopt dan je dacht. Dat heeft iedereen wel eens. Je leert daar wel mee om te gaan.” - Realiteit.
We kunnen onze kinderen leren dat het leven soms zo gaat en dat ze daarmee moeten werken. Hier kan je het kind de realiteit laten zien.
“Je hebt slaap nodig om gezond te blijven, daarom is het belangrijk om op tijd naar bed te gaan.” of “Op school doe je soms dingen die je niet zo leuk vindt en dat geeft je stress.” - Grip.
We kunnen met onze kinderen vaardigheden oefenen om meer grip te krijgen op hun emoties en de omstandigheden waar ze mee om moeten gaan. Denk aan wat ze zou kunnen helpen om in deze situatie beter te reageren. Bijvoorbeeld:
“Wat vind je ervan als we na school samen even op de bank gaan zitten / op de trampoline springen zodat je de stress kwijt raakt?” of “Zal ik je leren klok kijken zodat je zelf weet wanneer het tijd is om naar bed te gaan?”
Deze techniek kan je op alle emoties toepassen en geeft je een manier om oplossingsgericht te blijven terwijl je het kind in zijn/haar waarde laat.
Maar.. dat is nog niet zo makkelijk!
Waarom je zelf boos wordt
Wanneer onze kinderen boosheid laten zien, reageren we vaak met boosheid terug.
“Doe eens even normaal!”
“Ga maar naar je kamer om af te koelen.”
“Je mag niet schreeuwen / smijten met de deur / vervelend doen tegen je broertje.”
Al deze reacties geven het kind het gevoel dat hij het niet goed doet en dat er afstand ontstaat tussen hem en jou. Terwijl hij jou juist op dat moment nodig heeft om de emoties te verwerken en ervan te leren.
Maar waarom doen we dat?
Soms lopen de gemoederen hoog op en ontplof je zelf ook even als ouder. Na afloop sla ik mezelf dan weer voor de kop dat ik zo heb gereageerd.
Die emoties kunnen knap vervelend zijn, hé? 😉
Als ons kind een bepaalde emotie heeft, dan kan het zijn dat er bij ons ook een emotie of overtuiging naar boven komt. Dat is de “achtergrondmuziek” die we horen tijdens zo’n ervaring. Daardoor reageren we heftiger dan zou hoeven. Want boosheid is ook maar een emotie die weer over gaat.
Maar op dat moment zie je dat niet zo. Je denkt aan alle keren dat jij zelf boos was en (belangrijke) mensen op jou reageerden.
Misschien mocht jij vroeger ook niet boos worden. Misschien werd jou verteld dat je “niet zo dramatisch” moest zijn of was het “niet hoe het hoort”.
Toch horen emoties bij het leven en zijn ze veilig om te ervaren. Wanneer we leren hoe we ermee om kunnen gaan hoeven we ze niet weg te duwen, ervoor te schamen of te verbergen.
We mogen allemaal precies zo zijn als we zijn.
In dit filmpje wordt alles nog een keer heel mooi uitgelegd:
Heb jij wel eens moeite met boosheid? Welke technieken helpen jou het best? Laat het weten in de reacties, dan kunnen we van elkaar leren!
Geef een reactie